Biuletyn Informacji Publicznej: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut SpawalnictwaBiuletyn Informacji Publicznej: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Spawalnictwa

Instytut Spawalnictwa powstał w marcu 1945 roku. Do podjęcia działań mających na celu organizację Instytutu Spawalnictwa Departament Kadr Ministerstwa Przemysłu upoważnił inż. Bolesława Szuppa oraz inż. Józefa Pilarczyka (kierownika wytwórni elektrod spawalniczych w Hucie Baildon w latach 30.).

Inż. Bolesław SZUPP objął stanowisko dyrektora szkoły spawania i kierownika oddziału kształcącego spawaczy gazowych, a inż. Józef PILARCZYK stanowisko zastępcy dyrektora i kierownika oddziału kształcącego spawaczy łukowych.
Podstawowym zadaniem nowo powstałego Państwowego Instytutu Spawalniczego, w początkowym okresie jego działalności, było szkolenie spawaczy, a w późniejszym okresie również inżynierów, konstruktorów, kontrolerów i technologów spawalniczych. Pierwsze kursy spawania uruchomiono już w kwietniu 1945 roku, a w czerwcu 1945 roku wydano świadectwa Państwowego Instytutu Spawalniczego 41 absolwentom. Od 1946 roku działalnością szkoleniową z upoważnienia dyrekcji Instytutu, zajmował się inż. Leon Mistur.

Od początku swojej działalności Instytut nadzoruje kursy prowadzone przez inne ośrodki szkolenia. Działalność szkoleniowa w Instytucie została zawieszona w 1975 roku i ponownie podjęta w 1990 roku. Do roku 1975 kursy w Instytucie ukończyło 21865 osób.

Po licznych zmianach organizacyjnych i lokalowych Instytut Spawalnictwa, (występujący pod tą nazwą od lipca 1948 roku) w coraz szerszym zakresie podejmuje działalność badawczą i ekspertyzową oraz normalizacyjną. W 1950 roku powołano pierwszą Radę Naukową Instytutu Spawalnictwa pod przewodnictwem prof. Zygmunta Dobrowolskiego.

W styczniu 1955 roku powstał Zakład Prototypów Urządzeń Spawalniczych, który w latach późniejszych został przekształcony w Zakład Budowy Urządzeń Spawalniczych, a następnie w Zakład Doświadczalny Instytutu Spawalnictwa.

Przez kilka dekad Instytut Spawalnictwa funkcjonował według reguły przyjętej dla wszystkich jednostek badawczo-rozwojowych w Polsce, tj. opracowywał technologie, receptury nowych materiałów, bądź projektował rozwiązania konstrukcyjne i sterujące nowych urządzeń. Nowe koncepcje były materializowane w postaci wyrobów laboratoryjnych (materiały), bądź prototypów (urządzenia), następnie wykonywane były małe serie (we własnych zakładach doświadczalnych) i wreszcie następowało wdrażanie nowości do przemysłu.

W latach 1945 - 1990 Instytutem kierowali niżej wyszczególnieni dyrektorzy:

• 1945-1959 Bolesław SZUPP
• 1959-1967 Józef PILARCZYK
• 1967-1975 Roman KORKIEWICZ
• 1976-1981 Jerzy MRYKA
• 1982-1990 Irydion KUBISZYN

Od powstania Instytutu w 1945 roku, dla potrzeb przemysłu, opracowano setki technologii w zakresie spawania, napawania, zgrzewania, lutowania i cięcia stali oraz metali nieżelaznych. Wykonano setki ekspertyz związanych z konstrukcjami spawanymi. Opracowano i wdrożono do produkcji szereg materiałów spawalniczych (np. topniki topione, elektrody, w tym m.in. do spawania miedzi na zimno, materiały do lutowania itp.), urządzenia do spawania, zgrzewania, lutowania i cięcia. Instytut pełnił m.in. rolę zaplecza badawczo - konstrukcyjnego dla producentów materiałów i urządzeń spawalniczych.

Obecnie w warunkach wolnego rynku (konkurencji i poufności działań), znacznie wyższego poziomu technicznego zakładów przemysłowych oraz silnych związków polskiego przemysłu z przemysłem zachodnim, laboratoria i biura konstrukcyjne przenoszone są lub już zostały przeniesione do przedsiębiorstw i są bardzo pilnie strzeżone przed konkurencją. Dawna reguła funkcjonowania Instytutu zdezaktualizowała się.

W roku 1990 funkcję dyrektora Instytutu objął prof. dr hab. inż. Jan Pilarczyk, który dokonał reorganizacji Instytutu pod kątem potrzeb wynikających z warunków działania na wolnym rynku. Oprócz zakładów badawczych, stanowiących nadal trzon działalności Instytutu, utworzone zostały: Dział Marketingu, mający na celu zacieśnienie współpracy z przemysłem oraz popularyzację w Polsce nowości w spawalnictwie krajowym i światowym; Ośrodek Kształcenia i Nadzoru Spawalniczego, szkolący personel spawalniczy, kwalifikujący zakłady produkcji spawalniczej; Laboratorium Badawcze Spawalnictwa, oferujące badania materiałów, technologii i urządzeń spawalniczych dla potrzeb certyfikacji, odbiorów, dopuszczeń i innych; Ośrodek Certyfikacji, certyfikujący wyroby spawalnicze, systemy jakości oraz personel spawalniczy.

Szczególny nacisk położony został na wdrożenie systemów jakości (co potwierdzają liczne certyfikaty) oraz dostosowanie działalności Instytutu do standardów europejskich. Potwierdzeniem uznania Instytutu na forum europejskim są niżej wyszczególnione wydarzenia:

• czerwiec 1991 - uzyskanie przez Instytut statusu członka obserwatora Europejskiej Federacji Spawalniczej (EWF),
• 1992 - 1995 - udział Instytutu w Zgromadzeniach Ogólnych EWF wiosną i jesienią każdego roku,
• listopad 1995 - audit EWF w Instytucie Spawalnictwa,
• listopad 1996 - uzyskanie statusu Autoryzowanej Organizacji Krajowej (ANB) na terenie Polski,
• listopad 1997 - uzyskanie statusu członka rzeczywistego EWF,
• czerwiec 1999 - uzyskanie statusu Autoryzowanej Organizacji Krajowej Certyfikującej Przedsiębiorstwa (ANBCC),
• czerwiec 1999 - organizacja posiedzenia Rady Zarządzającej EWF w Instytucie Spawalnictwa.

W latach 1997 - 2000 prof. dr hab. inż. Jan Pilarczyk pełnił funkcję Wiceprezydenta Międzynarodowego Instytutu Spawalnictwa, a w czerwcu 2000 roku został wybrany Prezydentem Europejskiej Federacji Spawalniczej na kadencję 2002-2004. 31 grudnia 2004 roku prof. Jan Pilarczyk skończył pełnienie funkcji Prezydenta Europejskiej Federacji Spawalniczej i przejął na 3 lata funkcję Byłego Prezydenta (Past President).

Z dniem 1 maja 2015 r. Minister Gospodarki Janusz Piechociński powołał  dr inż. Adama Pietrasa na funkcję Dyrektora Instytutu Spawalnictwa na okres 4 lat.

Od 1 kwietnia 2019 r. Instytut Spawalnictwajest częścią Sieci Badawczej Łukasiewicz.